Yıl: 2023  Cilt: 58  Sayı: 1  Sayfa: 472-496

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108

GEÇİCİ KORUMA ALTINDAKİ SURİYELİLERİN TÜRKİYE EKONOMİSİNE KATKILARININ MAKRO SOSYAL HESAPLAR MATRİSİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

İSMAİL ÇATAKLI , CELAL TAŞDOĞAN

Bu çalışmada Geçici Koruma Altındaki Suriyeliler (GKAS)’in Türkiye’deki varlığı ekseninde değerlendirme yapılmakta ve GKAS nüfusun ekonomideki yeri ve katkıları incelenmektedir. GKAS nüfus ile ilgili farklı yaklaşımlar olmakla birlikte çalışmanın sınırlandırılması bakımından GKAS nüfusun ekonomik katkılarına odaklanılmaktadır. GKAS nüfusun Türkiye ekonomisinde bütüncül bir yapı içerisinde değerlendirilebilmesi için çalışma Makro Sosyal Hesaplar Matrisi (SHM) çerçevesinde T.C. Vatandaşı ve Suriyeli hanehalkları, firmalar ve işgücü hesapları ayrıştırılmıştır. Elde edilen Makro-SHM ile gelir çarpan analizi yapılarak ekonomiye dışsal bir şok verilmiş ve dışsal gelir şokunun üretim faaliyetleri, mal talebi, hanehalkı ve işgücü üzerindeki etkileri T.C. Vatandaşı ve Suriyeli ayrımı çerçevesinde değerlendirilmiştir. Üç farklı senaryonun test edildiği analiz sonuçlarına göre GKAS nüfusun ekonomik refah artışından yeterince yararlanamadığı, GKAS hanehalklarına verilen desteklerin T.C. Vatandaşı hanehaklarının gelirini de artırdığı buna karşılık GKAS işgücüne destek verilmesi durumunda T.C. Vatandaşı ve GKAS nüfusun daha fazla yarar elde edebileceği hesaplanmıştır. Uygulanan desteklerin hanehalkı yerine işgücü ve üretim faaliyetlerine yönlendirilmesi durumunda GKAS nüfusun Türkiye ekonomisine daha fazla yarar sağlayabileceği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Geçici Koruma Altındaki Suriyeliler, Makro Sosyal Hesaplar Matrisi, Gelir Çarpan Analizi

THE EVALUATION OF THE CONTRIBUTIONS OF SYRIANS UNDER TEMPORARY PROTECTION TO THE TURKISH ECONOMY WITH A MACRO SOCİAL ACCOUNTING MATRIX

In this study, the presence of Syrians under Temporary Protection (SuTP) in Turkey is evaluated on the axis and the place and contributions of the SuTP population in the economy are examined. Although there are different approaches regarding the SuTP population, the focus of this study is on the economic contributions of the SuTP. Turkish Citizens and Syrian households, firms and labor accounts are separated within the framework of the Macro Social Accounting Matrix (SAM) in order to evaluate the SuTP population in a holistic structure in the Turkish economy. An external shock was given to the economy by performing income multiplier analysis with the obtained Macro-SAM and the effects of external income shock on production activities, demand for goods, households and firms were evaluated within the framework of Turkish Citizens and Syrian distinction. According to the results of the analysis in which three different scenarios were tested, it was calculated that the SuTP population could not benefit enough from the increase in economic welfare, the support given to the SuTP households also increased the income of the Turkish Citizens households, on the other hand, if the SuTP workforce was supported, the Turkish Citizens and SuTP population could gain more benefits. It has been seen that the SuTP population can provide more benefits to the Turkish economy if the applied supports are directed to labor force and production activities instead of households.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Syrians under Temporary Protection, Macro Social Accounting Matrix, Income Multiplier Analysis